Chôm chôm

Tiêu chuẩn cây giống tốt: Cây giống tốt phải đúng giống, đạt 4-5 tháng tuổi sau khi ghép, cây đang sinh trưởng khoẻ và đạt các yêu cầu về hình thái, như:

– Thân gốc ghép thẳng, đường kính 0,8-1,3 cm, vỏ không vết thương tổn đến phần gỗ, mặt cắt có quét sơn, không bị dập, sùi, nằm ngay phía trên chân của thân cây giống, vết ghép tiếp hợp tốt và cách mặt bầu ươm 15-20cm

– Cổ rễ và rễ cọc thẳng, bộ rễ phát triển tốt, có nhiều rễ tơ.

– Thân cây ghép thẳng, chiều cao tính từ mặt bầu ươm đến đỉnh chồi từ 60cm và đường kính thân (vị trí trên vết ghép) từ 0,8cm trở lên, chưa phân cành, có trên 9 lá kép, lá ngọn thành thục, xanh tốt và có hình dạng, kích thước đặc trưng giống.

– Cây không mang các sâu bệnh hại. 

Thời vụ trồng: Vùng ĐBSCL trồng vào đầu mùa mưa để tiết kiệm chi phí và công tưới hoặc cuối mùa mưa, miền Đông Nam Bộ và Tây Nguyên bắt đầu trồng từ tháng 6-7 dương lịch và vùng Duyên Hải Nam trung bộ trồng vào tháng 8-9 dương lịch .

Làm mô đất hoặc đào hố trước khi trồng cây con từ 1-3 tháng. Vùng ĐBSCL trồng chôm chôm trên mặt líp, nếu đất thấp cần phải vun mô trồng, kích thước mô rộng 0,6-0,8m, chiều cao 0,3-0,5m (hình 8). Đất làm mô nên dùng đất vườn cũ, đất bãi sông, đất ruộng… trộn với 10-20 kg phân hữu cơ hoai, vôi 0,5-1 kg, phân DAP hoặc NPK (16-16-8) 200-300g, Regent 10-20g và 100-200g Coc- 85.

Vùng đất cao đào hố trồng có kích thước: 60-80cm x 60-80cm x 60-80cm, trộn hổn hợp đất mặt, phân NPK, Regent và Coc-85 như trên, trộn đều và lấp đầy hố 

Cách trồng: Giữa mô đất (vùng ĐBSCL) hoặc hố (vùng Miền Đông Nam Bộ) đào lỗ trồng có kích thước bằng với bầu đất cây con, lấy cây con ra khỏi bầu đất và đặt cây con vào lỗ trồng trồng, lấp và nén đất nhẹ quanh bầu đất cây con đến độ cao bằng với mặt đất của mô hay hố; cắm cọc và buộc cây con phòng gió lay; che mát tạm thời cho cây trong những tháng đầu sau khi trồng; tưới nước cho cây con ngay sau khi trồng.

Làm cỏ và trồng xen

Làm cỏ thường xuyên để tránh bị cạnh tranh nước, dinh dưỡng… Làm cỏ bằng tay, bằng máy hoặc phun thuốc hoá học.

Giai đoạn cây mới trồng chưa giao tán trồng xen các cây họ đậu, cây phân xanh để cải tạo đất trên vùng đấtnghèo chất hữu cơ hoặc trồng xen lấy ngắn nuôi dài, hạn chế cỏ dại, trồng các cây ăn quả như: chanh, chuối, đu đủ, dứa, ổi.., hay trồng các loại cây rau, hoa.

Sau khi trồng 6 tháng bồi thêm đất cho mô. Hàng năm sau thu hoạch vét bùn bồi mặt líp (nếu có điều kiện) lớp đấtdày 1-3 cm, không bồi quá dày ảnh hưởng đến bộ rễ.

– Tưới nước

Trồng chôm chôm đạt năng suất và chất lượng phải cung cấp đủ nước cho cây vào các giai đoạn sinh trưởng và phát triển. Nguồn nước tưới không bị nhiễm mặn (NaCl< 2g/l nước). Lượng nước tưới, chu kỳ tưới tuỳ loại đất, thời tiết, giai đoạn phát triển của cây. Cây con mới trồng tưới ít nhất 3 lần trong tuần, cần thiết tưới 2 lần trong ngày nhất là trong mùa nắng.

ở vùng ĐBSCL chôm chôm cho quả vào giai đoạn khô hạn, cần tưới đủ nước cho cây. Trong mùa mưa lũ, thoát nước kịp thời không để nước đọng trên vườn chôm chôm.

– Tỉa cành và tạo tán

Tạo tán cho cây từ nhỏ là cần thiết, bấm ngọn khi cây ghép đạt chiều cao 70-100 cm, sau đó tỉa cành giữ lại 3-5 cành khỏe, cách nhau đều và tạo thành góc lớn với thân. Thường xuyên tỉa cành phát triển từ thân cây gốc ghép.

Hàng năm sau thu hoạch xén những gié hoa còn lại trên cây, cành dinh dưỡng là cành non mọc thẳng từ thân cành chính, cành sâu bệnh, cành đan chéo ngoài tán , cành dưới tán, cành trong tán,… cho hợp lý để thúc đẩy cây mọc chồi tược non và cho quả vụ sau.

Khi năng suất bắt đầu giảm, thường sau 20 năm tuổi, cắt ngang những cành chính, giảm chiều cao đến khoảng 1/3, hoặc cách mặt đất 30-50 cm, dùng sơn bảo vệ mặt cắt, khi những cành non phát triển từ dưới mặt cắt, tỉa giữ lại một số cành khoẻ thích hợp, hoặc khi cành đạt đường kính từ 0,5cm tiến hành ghép đổi giống. Sau 2 năm cây lại cho quả.

Thu hoạch và cách bảo quản:

Thời gian từ khi ra hoa đến thu hoạch quả khoảng 100-120 ngày, khi quả chín màu sắc của vỏ quả thường có màu đỏ vàng-đỏ sậm, vàng-vàng đỏ, đỏ thẩm… và râu của vỏ quả thường đỏ nhưng chóp râu có thể có màu vàng, xanh… thay đổi tuỳ vào giống.

Nên thu hoạch quả làm nhiều đợt để quả có màu sắc đẹp, không thu hoạch quá chín vì màu sắc vỏ quả sẽ sậm, thịt quả bị đục có hương vị kém, dễ bị côn trùng tấn công.